Afbouwen borstvoeding merk je lichamelijk én emotioneel

Wat de reden ook is, het kan zijn dat je zelf besluit (eerder) te willen of moeten stoppen met borstvoeding geven. Om dit proces van borstvoeding afbouwen zo aangenaam mogelijk te laten verlopen, zowel lichamelijk als geestelijk, is het zaak rustig af te bouwen. Juist omdat dit in de praktijk vaak anders loopt dan verwacht of gehoopt, is het wel fijn om wat houvast te hebben. We vragen om advies van lactatiekundige Céline Moly. 

Laat ik voorop stellen dat alle mama’s borstvoeding geven anders ervaren. Dat betekent ook dat het stoppen met borstvoeding verschillende emoties op kan roepen. Persoonlijk vond ik het moeilijk toen ik bij mijn tweede kindje bewust besloot om na drie maanden de borstvoeding af te gaan bouwen.

Emotioneel door stoppen met borstvoeding

Ik wilde weer volle bak aan het werk en had al een dochter van 3 thuis en ik wist dat ik die drie dingen (werk, gezin + borstvoeding) niet kon combineren. Hoewel ik wist dat deze keuze oké is, voelde ik me toch schuldig naar mijn jongste toe. Olivia kreeg borstvoeding tot ze er zelf klaar mee was (na zes maanden) en Jacob moest na drie maanden al rustig aan gaan minderen. Ik besefte dat dit een proces was waar ik doorheen moest, maar ook dat het van belang was dat ik dit afbouwen goed zou aanpakken. Stop je namelijk te snel dan loop je het risico op een borstontsteking en het laatste waar je zin in hebt is een borstontsteking bovenop je momguilt. 

Afbouwen borstvoeding: wat past bij jou

Ik had gehoopt dat ik Jacob ‘s nachts borstvoeding kon blijven geven, terwijl hij overdag de fles zou krijgen. Helaas liep mijn melkproductie sneller terug en had hij vlug door dat hij via een flesje veel meer en sneller melk binnen kreeg. Die twee dingen zorgden ervoor dat ik eerder helemaal klaar was met het afbouwen van de borstvoeding dan gehoopt. Ja, daar heb ik wel een paar tranen om gelaten, want het voelt toch als het afsluiten van een mooi en bijzonder hoofdstuk. Wat ik je wil meegeven is: wees realistisch met je verwachtingen en probeer niet te hard voor jezelf te zijn als het anders loopt. Je doet je best en dat is goed genoeg.

Lactatiekundige Céline Moly: “Elke persoon, elke vrouw, elke baby is uniek. We moeten vooral naar onszelf kijken, niet naar wat anderen ervan vinden of denken. Borstvoeding geven is prachtig en juist omdat het zo kostbaar is, moet je elke moment waarderen, in je hoofd opslaan en er met veel plezier aan terug denken. Elke druppel is waardevol dus voor mij is de duur niet zo belangrijk. Ik hoop altijd dat een moeder gelukkig wordt van het zien hoe haar baby op haar melk groeit.’

‘Tegelijkertijd hebben we als vrouw soms andere verplichtingen, zoals werk, een sociale leven, andere kinderen. Dus pluk de dag, geniet van wat kan en durf toe te geven wat bij je past in welke fase in je leven.”

Hoe gaat het afbouwen van borstvoeding lichamelijk?

Start om te beginnen met het kiezen van een moment waarop je het liefst (grotendeels) de borstvoeding afgebouwd hebt. Bijvoorbeeld als je start met werken, je kindje voor het eerst naar de opvang gaat of na afloop van een vakantie. “Het is belangrijk om rustig af te bouwen, zodat je borsten het proces andersom gaan aanpakken en steeds minder gaan produceren. Hoe het afbouwen gaat hangt af van het aantal voedingen, van de productie en van jouw wensen af. Gemiddeld genomen heb je twee weken nodig om af te bouwen, maar ik raad bij een eerste kindje aan om advies te vragen aan een lactatiekundige. Jullie kunnen samen een afbouwschema opstellen.”

Het is aan jou om te bepalen welke voeding je als eerste gaat overslaan. Je kunt kiezen voor een voeding die voor jou het meest onhandig is (bijvoorbeeld die ene tijdens het spitsuur thuis) of waarin je kindje doorgaans het minste interesse in toont. Ik merkte zelf dat mijn melkproductie aan het einde van de middag vaak het minst was en ik het soms lastig vond rustig te voeden als mijn peuter net uit de crèche kwam, dus dat was een logische voeding om als eerst te laten vallen.

Met de hand kolven

De eerste drie dagen heb ik een beetje moeten kolven op dat tijdstip om de spanning eraf te halen, maar daarna voelde mijn borsten weer soepel terwijl ik hem zijn flesje gaf. Er wordt aangeraden om pas een volgende voeding af te gaan bouwen als je geen last meer hebt van stuwing. Vaak kosten de eerste voedingen afbouwen het meeste moeite, daarna kan het sneller gaan. Het is wel verstandig om tussen het volgende voedingsmoment dat je afbouwt nog een ronde borstvoeding te houden, zodat je borsten niet te vol raken (met verstopping / ontsteking als mogelijk gevolg).

Céline: “Kolven is vaak niet per se nodig, maar controleren op soepelheid van je borsten en desnoods met de hand een beetje kolven wel.”

Een afbouw schema kan je houvast geven welke voedingen je wil laten vallen bij borstvoeding afbouwen. Borstvoeding afbouwen kan de afsluiting van een waardevolle periode zijn, zegt Céline: “Elke druppel borstvoeding is waardevol, dus duur is niet het belangrijkste. Ik hoop dat iedere moeder trots is wanneer ze ziet hoe haar baby op haar melk groeit en zich ontwikkelt.”

Meer lezen?

Lactatiekundige Céline legt uit: zo laat je je baby goed boeren na een voeding

Nachtvoeding: dit helpt je er doorheen